Ze zwermen weer in grote getalen rond, hongerig en verveeld. Elk jaar vraag ik me opnieuw af waarom, in hemelsnaam, het uitgerekend in augustus lijkt alsof de wereld wordt overgenomen door wolken woest zoemende wespen. En wat je moet doen als een van je kinderen, of jijzelf, wordt gestoken. Ik had het graag geweten toen het mijn oudste zoon van zeven vorige week overkwam. Daarom vandaag wat leuke wespenweetjes(zz) plus een minicursus wespen-ehbo.
Als ‘verantwoorde’ moeder die probeert haar kinderen bij te brengen dat alle beesten een plek op aarde verdienen (en je dus bijvoorbeeld niet voor de lol op mieren mag dansen), heb ik het soms best moeilijk met de wesp. Vooral als het eten net buiten staat, iedereen eindelijk zit en ze venijnig zoemend aan komen stormen. Dan denk ik toch: zou het kwaad kunnen om een heel klein dansje te maken, alleen op deze? Begrip voor anderen kweek je vaak door ergens meer over te weten te komen, dus dit is mijn bijdrage
Wespenweetje 1: Waarom komt een wesp op zoetigheid af?
Waar bijen van stuifmeel leven, zijn wespen echte vleesesters. Als je een wesp op een bloem ziet zitten is hij daar niet om nectar te halen maar heeft hij zijn oog laten vallen op een insect. Wees dus niet verrast als je een wesp ziet vliegen met een rups of dode bij tussen hun pootjes. Die eten ze niet zelf op maar geven ze aan hun kleintjes, die goed groeien dankzij dit eiwitrijke dieet. Volwassen wespen hoeven niet meer te groeien, die hebben vooral brandstof nodig om hard te kunnen vliegen. En die brandstof krijgen ze van ..hun eigen kinderen. Larven scheiden een energierijke zoete vloeistof uit, die volwassen wespen gebruiken als voedsel. Ik vind het een mooie symbiose die de natuur heeft bedacht.
Wespenweetje 2: Waarom zijn er in augustus ineens overal zoveel wespen?
Van september tot en met juni heb je eigenlijk weinig last van wespen. Integendeel: ze werken hard, ruimen veel insecten op (goed voor de landbouw) en laten ons mensen met rust: hun suikervoorziening zit in hun eigen huis. Maar juist in de zomervakantie, wanneer je graag en veel buiten wilt zijn, draait dat ineens om. Hoe oneerlijk! Waarom nu?
Begin augustus gaat de wespenkoningin weg uit het nest om zich voor te bereiden op de winter. De wespen die achterblijven zorgen nog voor de larven, maar die worden groot en er komen geen nieuwe kleintjes bij om voor te zorgen. Binnen de kortste keren heb je dus een nest vol grote wespen die zich heel erg vervelen en die ook nog allemaal heel veel honger hebben. Er zijn immers geen larven meer die zoete energierijke “red bull” uitscheiden. Dus gaan ze op zoek naar zoetigheid. Dat vinden ze bij fruitbomen (let ook op bij gft-afval, daar zitten vaak wespen) én bij zoete drankjes, stroop, ijs, suiker en ander eten op terrassen. Daar komen de wespen massaal op af. Logisch, dat doen wij ook als we honger hebben.
Wespenweetje 3: gaat de wesp dood na het steken?
Nee, de wesp gaat niet dood. Wespen hebben een gladde angel die ze meerdere keren kunnen gebruiken. Het is een aanvalswapen en na het steken vliegen ze vrolijk verder. Dat is anders dan bij een bij: een bijenangel heeft een haakje aan het einde. Als een bij je prikt en weg wil vliegen, trekt hij zijn achterlijf los en dat overleeft hij niet. Bijen hebben hun angel als verdedigingswapen en steken daarom echt alleen als ze worden aangevallen.
Eerste Hulp Bij Wespensteken (EHBW)
Dat is allemaal mooi, maar wat moet ik doen als mijn kind of ikzelf zijn gestoken?
Stap 1 Een wesp laat meestal geen angel achter (zie boven), maar check het voor de zekerheid toch snel, vooral als je twijfelt of het een bij of een wesp is die stak. Zie je een angel toch, verwijder deze door met je nagels over de huid te schrapen, of met de stompe kant van een mesje of pincet. Niet doen: de angel tussen twee vingers vastpakken om deze eruit te trekken. Op die manier druk je het gif in de angel maximaal in de huid.
Stap 2 Zorg dat je het gif zo snel mogelijk (binnen twee minuten) verwijdert. Dat kan met een uitzuigpompje van de apotheek/drogist/internet,(bijvoorbeeld Aspivenin), maar dat had ik niet bij me, dus ik zoog het gif uit de plek met mijn mond. Doe alsof je een zuigzoen geeft en spuug het dan uit (niet doorslikken!), ik deed het een keer of drie. Dat gaat prima als je zelf niet allergisch voor wespen bent. Ontsmet daarna de insteekplek, koel het (met bijvoorbeeld natte doeken of met een zakje met ijsklontjes erin) en houd de plek de komende 2-3 dagen in de gaten op jeuk en zwelling. Indien je in je mond of tong bent gestoken moet je altijd naar de dokter.
Stap 3 Een dikke knuffel, een ijsje, even rustig zitten of vrolijk verder spelen. Een wespenplek kan wel een paar uur echt pijn doen en prikken, dus wees lief voor je kind of voor jezelf.
Let op! Bovenstaande is voor “gewone” wespensteken. In sommige gevallen zijn kinderen (en volwassen) allergisch voor wespensteken. Je kunt de reactie herkennen door een lokale zwelling, of doordat er over het hele lichaam rode plekken komen. Er zijn zelfs mensen die zo allergisch zijn voor wespensteken, dat ze bewustzijn verliezen en het levensbedreigend is. Die hebben zo snel mogelijk een EpiPen nodig. Komt zo’n reactie op, dan moet je snel stappen zetten en meteen medische hulp zoeken. Met uitzuigen kun je een allergische reactie niet altijd voorkomen. Op deze site staat overzichtelijk wanneer je medische hulp moet zoeken. Op deze site staat goed omschreven hoe een allergische reactie eruit ziet.
Succes en ik hoop dat het jullie bespaard blijft!
